ISABEL ZENDAL. MULLER DE MAIO

 

    A enfermeira galega Isabel Zendal foi unha das integrantes da expedición que levou a vacina da variola a América en 1803, viaxe que se considera o punto de partida da erradicación da enfermidade no mundo. A organización Mundial da saúde nomeouna como a primeira enfermeira en misión internacional pero, como sucedeu con tantas outras pioneiras ao longo da historia, Zendal caeu no esquecemento ata que se lle puxo o seu nome ao hospital de pandemias de Madrid.

    Nada en ordes ao redor de 1773, apenas hai datos fiables sobre a súa infancia e mocidade ata que aparece con trinta anos xa como reitora da Casa de Expósitos da Coruña. Foi a última persoa e a primeira muller en incorporarse ao convoi humanitario en calidade de enfermeira. A corveta María Pita partiu do porto coruñés o 30 de novembro de 1803, cun total de 22 nenas e nenos que foron empregados para transportar a vacina brazo a brazo durante a travesía polo océano Atlántico.

    Unha vez establecido o grupo en México, Zendal exerceu como enfermeira durante os dez anos que durou a Real Expedición Filantrópica da Vacina, na que se inocularon a medio millón de persoas. Ela e o seu fillo, que era un dos portadores da vacina desde españa, quedaron a vivir en México e descoñécense os detalles do seu falecemento. 

(365 días, 365 mulleres)

Frente y Retaguardia: Mujeres de la Guerra Civil

     El fracasado alzamiento de julio de 1936 catapultó a las mujeres de la España republicana hacia nuevas actividades en el mundo político y social. Si bien la reformas emprendidas tras a proclamación de la Replública eliminaron parte de las trabas que el colectivo femenino debía superar para obtener igualdad de derechos, fue la guerra civil la que le otorgó un nuevo rol dentro de la sociedad, actuando de catalizador de la movilización femenina. 

    En esta pequeña muestra recuperamos la memoria de estas mujeres y su mobilización durante el conflito reflejado a través de carteles publicitarios. 

(carteles de la exposición Frente y Retaguardia. La mujer durante la Guerra Civil. Museo Nacional de Arte Reina Sofía, 2023)

Ángeles Alvariño. Protagonista de Abril

 Primera mujer científica en un buque británico. La ferrolana Ángeles Alvariño tenía 37 años cuando en 1953 se subió a un navío británico determinada a indagar sobre el zooplancton y las larvas de los peces -el franquismo no le permitía hacerlo en buques de investigación españoles-. Curiosísima y licenciada en Ciencias Naturales, la exploradora de los océanos, nacida en Serantes en 1916, se convirtió así en la primera mujer que acompañó a los ingleses en calidad de científica. De ahí, puso rumbo a Massachusetts con una beca Fullbright; luego, a California. A lo largo de toda su carrera, halló en total 22 nuevas especies.

VIOLENCIA DE XÉNERO. PROPOSTA DIDÁCTICA

     

 

A  comunidade   educativa   na   que   traballamos,   aprendemos   e   convivimos   é   un   espacio esencial para que, dende a adolescencia, nos sensibilizemos contra a violencia de xénerro sobre a muller en todas as súas manifestacións.

 

    Este proxecto contribuirá, a través da análise dunha manifestación artística relacionada cos medios de comunicación e que está tan ao alcance dos/as adolescentes, a achegar este problema ao alumnado, a valorar as diferentes manifestacións ou tipos de violencia de xénero que existen e a fomentar un espacio máis igualitario. 

 

  Proposta didáctica :

https://drive.google.com/file/d/1cqBOMk1CuTJKP-bIXk2bLHOydq6szEv9/view?usp=share_link

Igualdade de oportunidades entre homes e mulleres

 Proposta de actividade sobre a "Igualdade de oportunidades entre homes e mulleres"

 

Definición de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres
 

☻Perfil do alumnado ao que vai dirixido:
 

-Alumnado de 1º e 2º da ESO
 

Non sempre é fácil transmitir conceptos como a igualdade de oportunidades entre homes e mulleres a un alumnado tan pequeño. Unha maneira atractiva de introducir o tema e intentar explicalo é usando unha situación de aprendizaxe que faga que o alumnado se sitúe na pel duns protagonistas que vivan esa situación. Esta situación de aprendizaxe permitirá abrir debate sobre o tema e que o alumnado reflexione.

 
“Imos a comenzar o tema da igualdade de oportunidades entre homes e mulleres definiendo este concepto: Igualdade de oportunidades é un dereito que implica que todos os seres humanos deben ter as mesmas oportunidades para conseguir equivalentes condicións de vida a nivel persoal e social, independentemente do seu sexo, relixión, raza ou calquera outra condición.  Este dereito o podemos atopar xa recollido nos Dereitos dos Nenos e das Nenas aprobados pola Asamblea Xeral das Nacións Unidas en 1989. Si recordamos, na carta dos dereitos aparecía recollido que todos os nenos e as nenas teñen os mesmos dereitos e libertades sen ningunha distinción de raza, cor, sexo, idioma, relixión ...

 

 

 

Agora imos a plantexar una situación que nos serva como exemplo para entender o que significa igualdade de oportunidade.
 

Este sería o exemplo:
 

"Imaxinade que sodes Abeni, unha rapaza que reside nunha aldea de Uganda. Ela quere estudar e chegar a ser enfermeira para poder axudar aos seus. Vai a escola todos os días xunto cos seus compañeiros e as súas compañeiras. Pero no seu caso o ritmo diario é distinto ao do seus compañeiros. Abeni e as súas compañeiras nenas teñen que levantarse máis cedo para estar antes que o nenos na escola e ter todo limpo para comenzar as clases -é a obriga tradicional das mulleres ocuparse de esas tarefas-. Elas reparten os libros e os colocan sobre os pupitres dos seus compañeiros e se sobran libros poden usalos ellas.
 

Abeni e as súas compañeiras deben sentarse detrás xa que os primeiros sitios están reservados aos nenos. O mestre explica con máis atención aos seus compañeiros e non lles presta moita a ellas. Este trato é debido a que él sabe que poucas nenas seguirán indo a escola despois de cumprir os dez anos. Con tal de que aprendan a escribir unhas frases e facer cálculos básicos de sumas e restas xa lles chega.
¿Por qué? Según a tradición as nenas deben casarse sobre os dez anos cun marido elexido pola súa familia. Os nenos non están obrigados a casarse e poden elexir libremente á súa esposa. E dicir, ellas xa non seguirán na escola, salvo en casos excepcionais.
 

Cando volve a casa Abeni debe axudar á súa nai a facer a comida, limpar, ir a por auga e servir aos homes da familia. Se quere estudar para o día seguinte debe esperar e facelo máis tarde, se pode”
 

Reflexión para toda a clase:

 
¿Creedes que Abeni poderá chegar a terminar os seus estudos igual que os seus compañeiros? ¿Ten as mesmas oportunidades que os seus compañeiros tanto no ámbito académico como social? ¿Ten a mesma libertade que os seus compañeios para decidir sobre a súa vida e o seu futuro?
 

O caso que acabamos de exponer é un claro exemplo do que é a falta de dereito á igualdade de oportunidades entre homes e mulleres. É certo que o exemplo o situamos nun país non desenvolvido e con serios problemas no tema dos dereitos ás mulleres, pero é un exemplo moi claro para que entendades o que significa Igualdade de Oportunidades.

8 de MARZO

 MES DA  MULLER 

TE GUSTA EL ARTE AUNQUE NO LO SEPAS

A histotiadora da arte Sara Rubayo propón un novedoso libre sobre a histora da arte dende a época prehistórica ata os nosos días no que, dunha forma sinxela e moi amena, nos achega á realidade artística dos diferentes estilos e, especialmente, aborda o tema polémico da falta de ausencia de artistas femininas nos manuais de arte. ela introducción unha visión máis ampla sobre esta cuestión e na súa obra introduce referencias a estas mulleres artistas invisibles e a súa aportación ao mundo da arte. 

Interesante visión da arte que non coñecías, na que podemos descubrir unha nova perspectiva que fará que TE GUSTE EL ARTE AUNQUE NO LO SEPAS...

MULLERES DA IDADE MEDIA

   Este trimestre o alumnado de 2º da ESO realizou un traballo de investigación sobre mulleres destacadas da Idade Media. Fixemos unha selección e recopilaron, de maneira individual, información sobre a vida e obra de diferentes personaxes femininos. 

    Unha vez reunida a información suficiente fixeron unha montaxe en formato infografía. O resultado destes traballos foi exposto na nosa cafetería durante o mes de febreiro.  

 

EXPOSICIÓN "TRECE ROSAS"

 TRECE ROSAS é un proxecto de concordia e reconciliación pola recuperación da Memoria Histórica con perspectiva de xénero.

As Trece Rosas é o nome colectivo que se lle deu a un grupo de trece novos, a metade delas membros das Mocidades Socialistas Unificadas, fusiladas polo réxime franquista en Madrid o 5 de Agosto de 1939, pouco despois de finalizar a Guerra Civil Española. As súas idades estaban comprendidas entre os 18 e os 29 anos.

A enorme repercusión mediática destes feitos deu lugar á súa narración non só a nivel propiamente histórico senón que, traspasando barreiras, o suceso integrouse no mundo da literatura, cinema, teatro, música…

A nosa proposta sobre o tema é unha pequena serie expositiva na que achegamos ao noso alumnao a imaxen e algúns datos sobre cada unha destas mulleres representante da violencia exercida polo reximen franquista contra as mulleres "roxas".

Mulleres e Memoria Histórica

     Mujer e Memoria Histórica e o lema que durante este curso  albergará  proxectos que recuperen e difundan a memoria histórica das mulleres españolas e galegas do século XX.

    Neste sentido, este ano convenimos en conmemorar e recoñecer o  papel da muller neste periodo histórico como axente de cambio de inercias e sufridor das consecuencias de algúns acontecementos históricos que a delegaron a perder uns dereitos xa conquistados yesumirse nun papel social secundario cando non, represivo.

Novedades NADAL 2022

 Novedades bibliográficas do Nadal 2022

Presentamos algunha das novedades bibliográficas que estrenamos neste Nadal. 

Quén é Ela?🎄🎄

ARTISTAS DE ADVENTO 

💜💜💜

Aínda que é unha tradición moi coñecida, poucos saben de onde procede realmente a idea do calendario de advento. 

Esta xorde no século XIX, concretamente, en Alemaña. Moitas familias evanxelistas colocaban outro dos símbolos típicos deste período de tempo, a coroa de advento, con catro veas e ían acendendo unha por cada domingo que faltaba para o Nadal. 

Esta forma de contar tamén levou a cabo mediante pintadas con xiz na parede ou na porta das casas. Pintábanse un total de 24 raias, as cales se ían borrando día a día desde o 1 de decembro e até chegar á Noiteboa.

Noutras zonas católicas, permitíase aos nenos permitíaselles pór unha pajita ou unha pluma no pesebre cada día polas súas boas accións co obxectivo de que o neno Jesús puidese deitarse nel o día do seu nacemento.

Con todo, a materialización do calendario de advento deuse en 1902, cando na libraría protestante Friedrich Trümpler de Hamburgo publicou o primeiro calendario de advento impreso. Consistía nun reloxo de Nadal cos números do 13 ao 24. En 1922, estes reloxos xa contaban con 24 números e, posteriormente, foise modernizando.

Tamén hai outra lenda popular que conta como Georg Lang, tamén protestante, creou o primeiro calendario de advento de cartón con doces. Foi a súa nai a que tivo a idea de converter un cartón nunha especie de soporte onde había 24 galletas, permitindo ao neno comer unha ao día. Georg Lang, xa de adulto, creou con dúas láminas de cartón un calendario con 24 xanelas.

 Seguindo coa tradición dos cursos anteriores, este ano elaboramos o noso calendario de Advento en Feminimo. Coa colaboración do noso alumnado de 2º da ESO deseñamos un Calendario de Advento no que reunimos as figuras de 24 mulleres artistas de todos os ámbitos.  Cada día unha ARTISTA.

 

           
 

Día Internacional para a Eliminación da Violencia contra a Muller

 

Con motivo da conmemoración do 25 de novembro Día Internacional para a Eliminación da Violencia contra a Muller, ou Ies Chan do Monte, dentro do Proxecta Doas de Si, quere facer visible este día.

O 25 de novembro fun declarado pola ONU como o Día internacional para a Eliminación da Violencia contra a Muller, coincidindo co día no que os corpos das irmás Minerva, Patria e María Teresa Mirabal foron atopados nun barranco da estrada da provincia de Salcedo, na República Dominicana, fai 60 anos.

As irmás Mirabal, asasinadas polo simple feito de ser mulleres loitadoras, con voz propia, que buscaban a liberdade para o seu país e que non quixeron pór á venda a súa dignidade, a través das súas ideas e dos seus feitos convertéronse en iconas do feminismo e nun símbolo da República Dominicana.

Foron coñecidas polo alcume das Bolboretas, pois este era o nome co que Minerva identificábase nas relacións políticas.

 

 Hoxe, a súa memoria, a memoria das bolboretas, mantense na persoa de tantas e tantas mulleres, que dun cabo a outro do mundo, desafían os diferentes rostros da tiranía: a tiranía da beleza, a tiranía do silencio, a tiranía da domesticidad, a tiranía do patriarcado, a tiranía da violencia, a tiranía dos malos tratos, a tiranía da morte.

Ao falar de violencia de xénero adóitase pensar en situacións de agresións dentro dunha parella, pero non é así, iso é a parte máis visible de todo.

 

O Noso Iceberg

A forma máis usada de representar a violencia de xénero é o iceberg, que se pode dividir de dúas maneiras.

A primeira división sería entre o visible e o invisible. Na parte que se ve están os berros, insultos e ameazas, os abusos sexuais, as violacións e as agresións físicas, e o asasinato no máis alto. O outro lado é a parte máis grande, a que se atopa mergullada e apenas se ve. Aquí é onde atopamos o xerme da violencia: micromachismos, linguaxe, humor e publicidade sexista, control, desprezo, chantaxe emocional, humillación?

A segunda división diferénciase entre as formas explícitas e as formas sutís. As primeiras vémolas e notámolas, pero as segundas pasan desapercibidas, e si dámosnos/dámonos conta delas, non as categorizamos como violencia de xénero.

 

 

«Un regreso a nuestros orígenes para empezar a reparar una injusticia (pre)histórica.»

 

 

 No, las mujeres prehistóricas no se pasaban el día barriendo la cueva y cuidando de los hijos mientras esperaban que los hombres regresaran de cazar. Ellas también perseguían a grandes mamíferos, fabricaban herramientas y joyas, construían viviendas y exploraban formas de expresión simbólica. Los vestigios arqueológicos demuestran que las mujeres neandertales usaban la lanza; gracias al análisis del ADN sabemos que algunos esqueletos enterrados con sus armas pertenecían a jóvenes robustas que cazaban, y también está atestiguada su intervención artística en las paredes de las cuevas. Tampoco hay indicios de que, en las sociedades del Paleolítico, un periodo que se extiende durante cientos de milenios, se considerara a las mujeres inferiores y subordinadas a los hombres. ¿Por qué, entonces, sigue vigente la imagen que divulgaron los primeros prehistoriadores en el siglo XIX?

 

 

Novo CURSO- Novas ACTIVIDADES- Novas propostas LITERARIAS

💜O nome de Carmen Laforet vai unido inevitablemente a «Nada», súa imprescindible novela coa  que sendo moi xoven gañou a primeira edición do Premio Nadal en 1944 pero, cando se cumplen os cen años do seu nacimiento, a vida e o resto da obra de esta escritora reivindica moito máis espazo.

No Día das Escritoras queremos adicar o noso espazo a Carmen Laforet...

 A nosa recomendación bibliográfica para este mes de Outubro é "NADA

 

Poucos anos despois da guerra civil española, Andrea chega a Barcelona para estudar Letras na Universidade. Durante a súa estancia na marabillosa cidade condal hospedarase en casa dos seus familiares, pero a expectación que sente neses momentos máxicos iniciais vaise a borrar de golpe ao abrirse a porta do piso. A partir dese momento todo vaille a parecer un pesadelo. O ambiente familiar será cada vez máis insoportable e a dor da soidade da protagonista vai unido á súa figura, sombra apenas reflectida nalgún espello. Ao acabar o ano, ela cre que non se levou nada pero, canto pesa, con todo, a equipaxe vivida!

Baseado na novela homónima de Carmen Laforet e editada por Destino. Claudio Stassi, autor da adaptación a novela gráfica da cidade dos prodixios publicada por Planeta Cómic, ilustra á perfección o ambiente familiar asfixiante e a decadencia da Barcelona da posguerra.

8 de Marzo

      Traballos do alumnado de 1º da ESO do IES Chan do Monte na asignatura de Valores Éticos para conmemorar o día da Muller Traballadora 💜

 

 

8 de MARZO

     O papel da muller na sociedade foi silenciado ao longo da historia nos distintos ámbitos. Por iso o equipo de Igualdade do IES Chan do Monte quere render unha merecida homenaxe a esas mulleres e reivindicar o seu papel  celebrando, cunha pequena aportación, o 8 de Marzo.

     Así,  sumámonos cos nosos libros e os traballos do noso alumnado aos actos conmemorativos do día de hoxe. 

                                                                          Lecturas 💜💜💜

                                                           

                                                         Traballos do alumnado de Ciclos

ESTE MES PROPOÑEMOS...

Esta parodia histórica apenas repara en mulleres senlleiras, aínda que as houbo e algunhas saen aquí. Repara e aínda se recrea nas mulleres comúns, aquelas que, sen protagonizaren episodios radiantes, foron as que mantiveron isto ao longo dos séculos.

A Identidade Oculta

 A Identidade Oculta

 

Virginia Woolf na súa obra Una habitación propia afirmaba: «Me atrevería a aventurar que Anónimo, que tantas obras ha escrito sin firmar, era a menudo una mujer». Si unha das razóns polas que os autores ocultaban súa identidade era o medo a enfrentarse a prexuicios ou a non ser tomados en serio, resulta verosímil pensar que as mulleres o tiñan máis complicado en épocas pasadas que os homes.

Este mes de febreiro decidimos adicar unha das nosas actividades do Proxecta de Igualdade a revalorizar a figuras de algunhas destas escritoras célebres que tiveron que ocultar a súa identidade, ben detrás dun seudónimo, ben detrás da palabra Anónimo.  

Novedades da nosa biblioteca

   

 ¿Qué podemos perder?

 

 ¿Qué podemos perder? é a  nova proposta de lectura para o alumnado da ESO dentro do Plan de Igualdades que levamos a cabo este curso. Unha entretida novela sobre a amistade, igualdade e a tolerancia ...